2

Por traduki "it must be a ordinal", I would use "ĝi estendas ordinalon". Alia ebla traduko, laŭ mi, estas "ĝi devas esti ordinalon".

Nu, ĉu la akuzativo estas ĝusta kiam oni uzas "-end/i"-igitaj verboj? Tio estas, ĉu "end/i" verboj estas transitivaj aŭ ne?

Improve this question

4 Answers 4

Reset to default
5

La sufikso -end- kutime kreas adjektivon el transitiva verbo. Kiel ĉiu ajn adjektivo en esperanto, eblas laŭpaŝe krei netransitivan verbon el tio. Ekzemplo de PMEG:

pagi → pagenda = tia, ke ĝi devas esti pagata, tia, ke oni pagu ĝin

Eblas do ankaŭ krei la verbon pagendi el tio: la fakturo pagendas. Tia verbo estas ĉiam netransitiva.

Do via unua frazo ne funkcias, ĉar ne eblas esti ion, kaj tial nenio povas esti estenda.

Via dua propono ŝajnas pli natura, sed atentu ke la dua substantivo de esti ne estas objekto, kaj tial ĝi devus ne havi la akuzativon. Pli ĝusta estus:

Ĝi devas esti orda

Improve this answer
3
  • Bone. Kio pri "estendig/i", "ĝi estendigas ordinalon". Mi ne vere ŝatas la formrezulton, sed ĉu ĝi estas gamatike korekta laŭ vi?
    – psychoslave
    Feb 8, 2017 at 13:31
  • Mi dirus ke nek “estendigi” eblas ĉar ĝi ankoraŭ enhavas la kombinon “estend-”. Se ne eblas estendi, nek eblas igi ion estendi. Eble oni povus diri “estigendi” sed tio estus netransitiva kaj ankoraŭ ne taŭgus por via frazo. Eble se io estas estigenda tio signifus ke ĝi nepre devas esti kreita (estigita).
    – Neil Roberts ♦
    Feb 8, 2017 at 13:56
  • @NeilRoberts estigenda ekzist(et)as en la efektiva lingvo (aktuale, 1 gugla trafo el Ipernity) kaj mi fojfoje uzas ĝin. Ĉu orda aŭ ordinalo estas pli ĝusta dependas de la kuntektsto. Pri ĉio cetera mi plene konsentas kun vi.
    – Dario
    Feb 9, 2017 at 11:13
1

There is no way to know.

A root is not really a noun or adjective or verb until it ends in an -o or -a or one of the verbal endings. To make a noun or an adjective into a verb, it follows that one simply changes the -o or the -a to a verbal ending.

Is the result a transitive or an intransitive verb? Unfortunately there is no way to tell. It very much depends upon the particular case and the traditions that have grown up around it. Ĵaluza, for example, is essentially an adjective. Making it a verb, Zamenhof himself wrote:

  • Ĉu vi ĵaluzas pri mi? = Are you jealous of me?
  • Li ĵaluzos sian edzinon. = He will be jealous of his wife.

http://pages.ucsd.edu/~dkjordan/eo/colloq/colloq120.html#sec12-4-6

Improve this answer
1
  • Well, there is a way to know, even according to the quoted text: “the traditions that have grown up around it”. In this particular case, the tradition is that end-verbs are intransitive (and the correct sentence tio pagendas mil dolarojn doesn’t make pagendi transitive...)
    – Dario
    Feb 9, 2017 at 11:19
1

Certe eblas krei verbon el la radiko -end-, samkiel oni povas fari per la radiko -ind-:

Ĝi aĉetindas > Indas aĉeti ĝin.

Do mi supozas:

Ĝi aĉetendas > Endas aĉeti ĝin.

Improve this answer
1
  • Certe, tie estas citaĵo el Plena Analiza Gramatiko: "enda: deve farota ( tuj respondi estas ende; ties liverodo estas enda); endo: io neevitebla; endas: oni nepre devas ( endas tuj fari sangan transverson); endeco: neceseco."
    – psychoslave
    Feb 9, 2017 at 9:59
0

Sufikson -end- (aŭ verbo "endi") oni ĉiam uzas nur kune kun aliaj verboj (ĉi-okaze estas verbo "esti"). Kaj ĝuste pri tiu verbo onu devas demandi, ĉu ĝi estas transitiva aŭ ne. Interalie, via elekto de vortoj estas iom stranga, laŭ mi. Simple "ĝi devas esti orda" tute taŭgus.

El vortaro.net:

-end- Suf. signifanta: «kiu devas esti —ata aŭ —ita pro materia aŭ morala trudo; kiun oni estas devigata —i»

Improve this answer

Your Answer

By clicking “Post Your Answer”, you agree to our terms of service and acknowledge you have read our privacy policy.

Not the answer you're looking for? Browse other questions tagged or ask your own question.