6

I am not sure how to translate

I understood just before you answered.

I think about

Mi komprenis tuj antaŭ ol vi respondis.

and

Mi komprenis ĵus antaŭ ol vi respondis.

tuj antaŭ ol and ĵus antaŭ ol are both used according to Google. Are they different and which one is better?

5 Answers 5

5

Normale oni uzas "tuj antaŭ (ol)" en tiaj okazoj. Sed tia uzo ne estas bone klarigita en PMEG (mi provos aldoni ion pri tia uzo), nek en PIV.

"Ĵus" estus erara. "Ĵus" signifas nur "antaŭ momento". "Ĵus antaŭ ol" do signifus "antaŭ momento antaŭ ol", kio donas tute alian sencon.

Serĉu en "tekstaro.com" la esprimon "tuj antaŭ", kaj vi trovos ekzemplojn, kaj lokajn kaj tempajn.

9
  • Do fari tuj antaŭ ol kaj fari tuj, antaŭ ol havas diferencajn signifojn? Ĝenas min, ke oni uzus tuj por relativa pasinteco. Kion vi opinias pri ĵus de kiam...? Commented Oct 12, 2016 at 12:15
  • Vi pravas, ke eblas alia senco, se oni komprenas "tuj" kaj "antaŭ ol..." kiel apartajn komplementojn (anstataŭ kompreni "tuj" kiel modifilon de "antaŭ ol..."). La samo validas por "ĝuste antaŭ ol...", kiu estas iom analoge dusenca. Por "ĵus antaŭ ol..." eblas (laŭ mi) nur tia disa senco: apartaj "ĵus" kaj "antaŭ ol...". Pri "ĵus de kiam" mi hezitas. Ŝajnas, ke tio donas tute tute alian sencon. Ĉu vi povas doni kompletan ekzemplon?
    – Bertilo
    Commented Oct 12, 2016 at 12:27
  • Ekz. Matildo eliris ĵus de kiam eniris Viktoro, do ŝi ne vidis lin kontraŭ Matildo eliris tuj [de] kiam eniris Viktoro, kaj li ekkoleris. Ĉagrene, mia daŭra supozo estis ke tuj post kaj ĵus antaŭ estas simetriaj. Commented Oct 12, 2016 at 13:09
  • 1
    La unua versio, kun "ĵus de kiam", estas apenaŭ komprenebla. Vi kredeble volas "Matildo eliris tuj post kiam eniris Viktoro".
    – Bertilo
    Commented Oct 12, 2016 at 13:39
  • Do vi kredas, ke simple ne eblas uzi ĵus iamaniere por diri Matildo eliris, tuj antaŭ ol eniris Viktoro (jen la celo de la unua—miaj du ekzemploj certe ne celas la samon)? Commented Oct 12, 2016 at 13:48
4

I would recommend tuj antaŭ ol in this case. Sentences with this phrase are fairly common.

Tuj antaŭ ol ili volis komenci, venis la inspektoro

Examples with ĵus antaŭ ol are harder to find, and the way it's defined in PMEG and PIV don't leave it open to follow ĵus with antaŭ.

According to PMEG: “antaŭ tre mallonga tempo, antaŭ momento”

According to PIV: «momenton antaŭ nun» aŭ «antaŭ tiam»

Add the word antaŭ to the end of either definition and it does't make sense. Also note that the examples given in both places of ĵus always show it as a free-standing word, while the examples of tuj are quite often followed by a preposition.

2
  • 1
    Could the person who voted this answer down provide some feedback on how the answer could be made better? Commented Oct 12, 2016 at 10:41
  • 1
    Mi emas konsenti ke "ĵus" eble estas la malplej bona elekto, pro la difino de la vorto "antaŭ tre mallonga tempo". Estus strange diri "Mi komprenis, antaŭ tre mallonga tempo antaŭ ol vi respondis".
    – Lee
    Commented Oct 12, 2016 at 12:10
3

You want ĵus.

Ĵus means a moment before, while tuj means a moment after (or without delay). So tuj cannot be attached to antaŭ; it must refer to the first verb.

Mi komprenis tuj antaŭ ol vi respondis. I understood straightaway, before you replied.

Mi komprenis ĵus antaŭ ol vi respondis. I understood just before you answered.

You could say ekkomprenis but it isn't necessary here because the time sequence is given explicitly.

Tuj can also be used figuratively, but ĵus cannot.

EDIT: This answer turned out to be unexpectedly controversial, but I don't feel I understand the counterarguments well enough yet to revise it, and in any case googling reveals plenty of examples of both being used for just before by competent authors. So, I'm stuck. It seems you just have to be careful about your word order, and use plenty of commas.

7
  • This contains an error. Another definition of tuj has to do with proximity. In that case tuj antaŭ ol vi respondis can indeed mean "right before you answered." Commented Oct 12, 2016 at 4:13
  • Extending tuj to mean ĵus is bad practice. Commented Oct 12, 2016 at 6:46
  • Could you provide a reference for that? Esperanto is full of examples of spacial metaphors being used to express time. "Antaux" is one of them. "Tuj antaux" is no different. I was unable to find any reference book (I checked PIV and PMEG) which referenced the expression "jxus antaux" as a good expression to ues. Commented Oct 12, 2016 at 10:41
  • But those works (and PAG also) are the basis of my opinion! PMEG says that tuj means sen prokrasto (in time) or tute proksime (in space). It allows that spatial and temporal uses can mix, but not that they can be contradictory, which would be very confusing. I tend to avoid ĵus kiam because it is often used wrongly for ĝuste kiam. Other than that, the clear counterpart to tuj post is ĵus antaŭ and I don't really understand your objection to it. Commented Oct 12, 2016 at 11:12
  • The article in PMEG about tuj - speaks of a "loka tuj" which is sometimes used with a temporal sense. It gives the the example of "tuj post". Commented Oct 12, 2016 at 11:13
1

Mi mem sekvas la difinojn

  • tuj = post mallongega tempo, sen prokrasto (post tiu momento)
  • ĵus = antaŭ tre mallonga tempo, je tre proksima antaŭa tempo

kaj vortaroj ŝajnas samopinii.

Tial mi opinias, ke neniel eblas "tuj antaŭ tagmezo", kaj mi dirus nur

  • _Mi (ek)komprenis ĵus antaŭ via respondo. Kiel vi mem konstatis, oni povas trovi ambaŭ esprimojn tuj antaŭ ol kaj ĵus antaŭ ol. Tuj antaŭ, sen ol, estas eĉ tre ofta, ĉar tuj (sed ne ĵus) havas ankaŭ la lokan signifon ‘tute proksime’, ekzemple: Ŝi staris tuj antaŭ la pordo.

Ŝajnas, ke eĉ bonaj aŭtoroj iam skribas "tuj antaŭ ol". Eble tio okazas pro alilingvaj vortoj. Mi pensas, ke ekzemple en la Angla oni povas bone diri immediately before you answered (sed eble ne at once before you answered).

Do, oni certe ne povas multe riproĉi vin, se vi skribas "tuj antaŭ ol vi respondis", sed laŭ mia opinio tio signifus "momenton post antaŭ ol vi respondis". Sed ja eblas diri: Vi respondis tuj post kiam mi ekkomprenis.

3
  • Kion vi opinias pri traduki la respondon al la angla sub la originalo? Se vi ne volas eble iu alia povus Commented Oct 11, 2016 at 19:37
  • Jes, tio estus bona ideo. Mi fakte eĉ ne rimarkis, kiun lingvon la demandinto uzis – estis tiom da Esperantaj frazoj en ĝi. Ĝuste nun mi ne havas tempon por tio, sed mi pensis pliampleksigi la respondon per ekzemploj, ĉar en posta respondo venis la aserto "Examples with ĵus antaŭ ol are harder to find", Commented Oct 12, 2016 at 7:32
  • Tuj antaux means "directly in front of." This is well attested. The question is whether the expression is limited to literal usage describing spacial relationships, or whether it can apply to other kinds of relationships that use spacial metaphors, such as expressions of time. Commented Oct 12, 2016 at 11:18
1

I'd say that you don't need to translate before to antaŭ, then it gets easy:

I understood -> Mi komprenis

you answered -> vi respondis

just before -> ĵus.

Now just put them in the right order because ĵus goes in front of the verb, and add a correlative to link the sentences:

Mi ĵus komprenis, kiam vi respondis.

Your Answer

By clicking “Post Your Answer”, you agree to our terms of service and acknowledge you have read our privacy policy.

Not the answer you're looking for? Browse other questions tagged or ask your own question.