Jen tiu frazo ekzempla.
Mi vidis tion, ke la monado ŝtelis la lastan pilon.
La «tion» ja povas esti mankigita.
Mi vidis, ke la monado ŝtelis la lastan pilon.
Sed ĉu ankaŭ la komo, laŭ la gramatiko?
Mi vidis ke la monado ŝtelis la lastan pilon.
La PMEG implicas tiel (t.e. ne estas ajna regulo deviga pri helposignoj), sed kio pri reala uzado kutima? Tio estas, eĉ se gramatike ĝuste, kiom ofta / kutima / komprenebla / akceptebla / ktp estus ĉiu el tiuj? Mi havas senton, ke la plejparto de parolantoj skribus la duan (t.e. sen "helpa" «tio[n]», sed kun komo). Malgraŭe, mia kutimo estas ĉiam aldoni kaj "helpan" «tio[n]» kaj komon, por "reguleco / perpendikulareco".
Teĥnnike, mi jam scias la solvan respondon, kiu probable estus tio, ke aŭ tute ne gravas aŭ nur iomete gravas, kondiĉe, ke tio, kio estas dirita, estas sufiĉe komprenebla.
Parenteze, tiu lasta frazo mem eble havas tro multe da komoj. Kiel ankoraŭ plia ekzemplo en tiu ĉi demandafiŝo mem, eble anstataŭe povus esti dirita:
Teĥnnike, mi jam scias la solvan respondon, kiu probable estus ke aŭ tute ne gravas aŭ nur iomete gravas, kondiĉe ke kio estas dirita estas sufiĉe komprenebla.
Denove, probable estas tute senprobleme tiel diri tion, sed mi nur scivolas tion, kio estas pli / malpli [mal]ofta / [mal]kutima / [mal]komprenebla / [mal]akceptebla en Esperanto skribita nuntempa.
Donotan dankon monadan!